Stationsplein
Apeldoorn
Het nieuwe stationsplein vormt de entree tot de stad en toont Apeldoorn als moderne stad aan de Veluwe. Voor de alledaagse gebruiker van het plein geldt dat het plein vooral mooi, veilig en schoon moet zijn. Daarbij zijn de leesbaarheid van de ruimtelijke organisatie en het comfort voor de treinreiziger van primair belang. Dat vraagt om een overzichtelijk stationsplein met een hoge belevings-, gebruiks- en toekomstwaarde.
BALJON koos ervoor om de onderdoorgang voor fietsers en voetgangers en fietsstalling zo te positioneren dat het plein een boeiende holling zou krijgen, als bij een schelp. Om het zo geschapen hoogteverschil te overbrugging stelden we een lange keerwand voor als beste oplossing, mits deze wand een bijzonder spektakel zou worden. Zo ontsprong het idee van een glazen wand met daarachter een dynamisch lichtkunstwerk.
Het komvormige vloerkleed van de stad straalt rust en exclusieve eenvoud uit. De grove dennen en de zandkleurige verharding van geel Portugees graniet zijn een directe uitdrukking van de nabije Veluwe. Deze vloer loopt door tot aan de stammen van de bomen, wat mogelijk is doordat deze onder de verharding in open grond staan, in zogenaamde ‘boombunkers’. Op deze manier krijgen de dennen – die liever niet in verharding staan – een duurzame groeiplaats, waar ze inmiddels al jaren goed groeien en naar inschatting heel oud zullen worden. Ze bieden de gebruikers van het plein verkoeling en windbeschutting.
De detaillering van de pleinvloer toont het beeld van halfverharding; informeel en uitnodigend zacht als Veluwezand. In een basispatroon van craquelures met geïntegreerde afwatering worden lijngoten, boomroosters en lantarenpalen moeiteloos ingepast, waarbij de bestratingsrichting steeds verspringt. Hierdoor ontstaat er richtingsloosheid en een vleug over het plein.
Voor het dynamische lichtkunstwerk vroeg BALJON enkele kunstenaars om een ontwerp dat associaties zou oproepen met zowel het reizen en verplaatsen als met de Veluwe. Dit resulteerde in het thematische lichtkunstwerk van zandverplaatsingen of ‘Reizend Zand’, dat recent een grote renovatie is toegezegd.
De stalen sculptuur ‘De Kus’ verwijst wederom naar de thematiek en context, want reizen betekent ook afscheid nemen of verwelkomen. Vanuit een andere richting bekeken vormt het juist een obelisk – gelijke de naald in Paleispark het Loo. Het plein legde de basis voor deze kunstwerken om zorgvuldig tot uitdrukking te komen in het geheel.
Stationsplein Apeldoorn werd de GERMAN DESIGN PRIZE 2010 en de DUTCH DESIGN AWARD 2008 toegekend.
De zandkleurige verharding en grove dennen zijn een directe uitdrukking van de nabije Veluwe.
Locatie Google Maps
Opdrachtgever Forumpark
Architect Studio SK
Lichtobject / techniek Giny Vos / ARUP lighting
Status uitgevoerd